काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले जलवायु परिवर्तन हाम्रो समयको परिभाषित सङ्कट भएको बताएका छन् ।
संयुक्त राष्ट्र संघको ७९ औँ साधारण सभामा आयोजित जलवायु फोरमको बैठकमा बोल्दै प्रधानमन्त्री ओलीले नेपाल युवा, पहाडहरू भएको र कम विकसित देश भएकाले बढ्दो परिमाण र तीव्रतामा जलवायु प्रेरित प्रकोपहरूको सामना गरिरहेको बताएका हुन् ।
‘हिमालयमा हाम्रो हिउँको विशाल भण्डार, अरबौँ मानिसहरूका लागि महत्त्वपूर्ण जीवनरेखा, खतरनाक मात्रा र गतिमा घट्दै छ, पछिल्ला महिनाहरूमा, यी प्रकोपहरूले २ सयभन्दा बढीको ज्यान लिएको छ, समुदाय र अर्थतन्त्रहरूलाई विनाशकारी बनाएको छ’, ओलीले भने ।
नेपाल जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी घटनाहरूबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित देशहरू मध्ये १० औँ स्थानमा रहेको ओलीले जानकारी गराए । ‘यो एउटा गहन अन्याय हो, किनकि हाम्रो हरित गृह ग्यास उत्सर्जन न्यून भूमिका छ, हाम्रो ४६ प्रतिशत वन क्षेत्रले कार्बन उत्सर्जन रोक्नमा योगदान पुर्याउँछ, र हामीसँग हिमालयले प्राकृतिक रेफ्रिजेरेटरको रूपमा काम गरिरहेको छ’, उनले भने ।
उनले प्रमुख उत्सर्जनहरूलाई जलवायु न्याय सुनिश्चित गर्न जिम्मेवारी लिन, वित्तीय स्रोतहरू प्रदान गर्न, प्रविधि हस्तान्तरण गर्न र विकासोन्मुख देशहरूलाई अनुकूलन र लचिलोपन निर्माणमा मद्दत गर्न आह्वान गरेका छन् । ‘हामीलाई सजिलो पहुँचको साथ निष्पक्ष वित्त पोषण संयन्त्र चाहिन्छ’, ओलीले भने।
नेपाल पेरिस सम्झौताका लागि प्रतिबद्ध रहेको पनि ओलीले बताएका छन् । नेपालले सन् २०४५ सम्ममा विश्वव्यापी लक्ष्यभन्दा पाँच वर्ष अगाडि नै शुद्ध शून्य उत्सर्जन हासिल गर्ने लक्ष्य राखेको उनले जानकारी दिए । उनले जलवायु प्रभाव र समाधानबारे छलफल गर्न विश्वव्यापी आवाजलाई एकसाथ ल्याउने उद्देश्यले नेपालले सन् २०२५ मा सगरमाथा संवाद आयोजना गर्न लागेको पनि उनले जानकारी दिए।
जलवायु वित्त विकास वित्तका लागि अतिरिक्त हुनुपर्ने भन्दै ओलीले जलवायु कार्यका लागि ऋण लिनु विकासोन्मुख देशहरूका लागि घोर अन्याय हुने बताएका छन् । जलवायु परिवर्तन मुख्यतया औद्योगिक राष्ट्रहरूले आफ्नो आर्थिक विकासको क्रममा जीवाश्म इन्धन जलाएको परिणाम भएकोले त्यसको जिम्मा पनि उनीहरूले नै लिनु पर्ने ओलीको धारणा थियो।
जलवायु परिवर्तनको असरलाई नियन्त्रण गर्न विश्वव्यापी प्रयास आवश्यक रहेको उनले बताए । त्यसको लागि नेपाल तयार रहेको ओलीले बताएका छन् । ‘हामी मानिस र ग्रहको दिगो र न्यायपूर्ण भविष्य सुरक्षित गर्न हात मिलाऔँ’, उनले भने ।